رقابت حزبی و مشارکت انتخاباتی: تحلیل ده دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران (۱۳۵۸-۱۳۸۸)

Authors

علی ساعی

استادیار، گروه جامعه شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. علی اکبر سرداری

دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جامعه شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران محمد علی خلیلی اردکانی

استادیار، گروه جامعه شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

abstract

در این مقاله میزان مشارکت انتخاباتی در ده دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران از سال 1358-1388 مورد تحلیل قرار گرفته است. موضوع مقاله آن است که میزان مشارکت انتخاباتی در انتخابات ریاست جمهوری ایران براساس دوره های انتخاباتی دارای تفاوت پذیری پرابلماتیک بوده و تغییرات آن تابع الگوی منظمی نیست. پس از اثبات موضوع و برای پاسخ به این موضوع، بنیان نظری مقاله بر نظریه نظام سیاسی دموکراتیک استوار شد. پس از برقراری رابطه ای منطقی و منظم میان موضوع و نظریه، با الهام از نظریه، یک دستگاه نظری متناسب با مسئله تحقیق فرمول بندی شد. در سطح نظری استدلال شد که میان میزان مشارکت انتخاباتی و رقابت حزبی رابطه وجود دارد، به گونه ای که هرچه بر میزان رقابت حزبی افزوده شود، میزان مشارکت انتخاباتی نیز افزایش می یابد. این استدلال با روش تحلیل رگرسیون مورد داوری تجربی قرار گرفت. شواهد موجود دلالت بر آن دارند که میان مشارکت انتخاباتی و رقابت حزبی به میزان 45% هم تغییری وجود دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مشارکت انتخاباتی مردم استان لرستان در انتخابات ریاست جمهوری

حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری جلوه­ای از دموکراسی و حجم مشارکت آن­ها بیانگر اعتقاد آن­ها به تاثیر آراء فرد بر سرنوشت کشور است. در ایران که هنوز احزاب سیاسی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده­اند به سختی می­توان یک تحلیل جغرافیایی از انتخابات ریاست جمهوری را بر مبنای دیدگاه­های حزبی مردم ارائه کرد. بر همین مبنا هدف مقاله حاضر تحلیل  نقش اشخاص و گروه های منتسب به آن­ها در دوره­های اول تا نهم ریا...

full text

تحلیل مشارکت انتخاباتی مردم استان لرستان در انتخابات ریاست جمهوری

حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری جلوه­ای از دموکراسی و حجم مشارکت آن­ها بیانگر اعتقاد آن­ها به تاثیر آراء فرد بر سرنوشت کشور است. در ایران که هنوز احزاب سیاسی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده­اند به سختی می­توان یک تحلیل جغرافیایی از انتخابات ریاست جمهوری را بر مبنای دیدگاه­های حزبی مردم ارائه کرد. بر همین مبنا هدف مقاله حاضر تحلیل  نقش اشخاص و گروه های منتسب به آن­ها در دوره­های اول تا نهم ریا...

full text

توسعه آموزشی و مشارکت انتخاباتی: مطالعه موردی انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری ایران

در این نوشتار، مشارکت انتخاباتی در ایران بر حسب استان های کشور در دوره نهم انتخابات ریاست جمهوری مورد تحلیل قرار گرفته است. مساله مقاله آن است که میزان مشارکت انتخاباتی در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برحسب استان های کشور، تفاوت پذیری پرابلماتیک دارد و تغییرات آل تابع الگوی منظمی نیست. پس از اثبات این مساله در مقام یافتن راه حل تئوریک مساله، بحث نظری این نوشتار را بر رویکردهای تئوریک دایامو...

full text

رفتار انتخاباتی اقوام در انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری ایران (مورد مطالعه: اقوام بلوچ و ترکمن)

رفتار انتخاباتی کنشی است که یک فرد از آغاز تا پایان انتخابات از خود بروز می­‌دهد. رفتار انتخاباتی در همه نظام­‌های اجتماعی ـ سیاسی، تحت تأثیر مسائل اجتماعی ـ فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، روان‌شناختی، محیطی و جغرافیایی است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین رفتار انتخاباتی اقوام بلوچ و ترکمن در انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری ایران است. روش پژوهش از نوع پیمایشی، به لحاظ هدف کاربردی و ا...

full text

پراکنش فضایی مشارکت در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری

جغرافیای انتخابات به عنوان گرایشی از جغرافیای سیاسی به مطالعه الگوهای فضایی توزیع قدرت در قالب روابط متقابل جغرافیا (فضا)، انتخابات و قدرت می‌پردازد. بر این پایه، پژوهش و خوانش عوامل مؤثر بر پراکَنش فضایی مشارکت و انتخابات از دیرباز در حوزه این گرایش قرار داشته‌است. داده‌ها و یافته‌های مرتبط با برگزاری انتخابات نشان می‌دهند طیف گسترده‌ای از عوامل در ترجیحات مؤثر بر پراکَنش فضایی مشارکت در انتخابا...

full text

مطالعه تطبیقی مشارکت انتخابات ریاست جمهوری در استان سمنان با کل کشور (با تأکید بر انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری)

انتخابات به عنوان یکی از مهم‌ترین اشکال مشارکت سیاسی شهروندان یک کشور در دموکراسی‌ها مطرح بوده است. در جریان این فرایند مهم، مردم از طریق رأی خود نماینده یا نمایندگانی را بر می‌گزینند، اما چگونگی انجام این فرایند و حتی چگونگی ورود به انتخابات در کشورها و دموکراسی‌های مختلف، متفاوت است. در حال حاضر در بیشتر کشورهای دموکراتیک جهان، برای انتخاب متصدیان امور در بخش‌های مهمی همچون پارلمان، ریاست جمه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جامعه شناسی تاریخی

جلد ۸، شماره ۲ (پاییز و زمستان)، صفحات ۸۲-۱۰۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023